De schoten vielen rond 11.45 uur, in een tram toen de tram richting Utrecht CS over het 24 Oktoberplein reed.
Ter plaatse vielen drie doden: de 19-jarige Roos Verschuur uit Vianen, Rinke Terpstra (49) uit Utrecht en een 28-jarige man uit Utrecht wiens familie zijn identiteit liever niet prijsgeeft.
Later overleed nog een van de gewonden, de 74-jarige Willem Hoveling. Hij zat in een auto toen hij werd beschoten.
De verwarring was groot. Aanvankelijk werd gemeld dat op meer plaatsen in Utrecht was geschoten, maar dat bericht werd snel ingetrokken.
Daarna de vraag: was het een terreurdaad? Zo vaak wordt er niet - ogenschijnlijk lukraak geschoten in een tram.
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid Pieter-Jaap Aalbersberg zei dat een terreurmotief niet werd uitgesloten. Later ging men zelfs uit van een terroristische aanslag.
Ook in de pers verschenen tegenstrijdige berichten. Een getuige vertelde NRC Handelsblad dat de schutter een vuurwapen tevoorschijn haalde en op passagiers begon te schieten. Hij leek te mikken op mensen die op de bankjes zaten.
Het Algemeen Dagblad meldde op gezag van een getuige dat de schutter het op een specifiek persoon had gemunt, een vrouw. En vervolgens op mensen die de vrouw wilden helpen.
De schutter vluchtte door een automobilist tot stoppen te dwingen en de auto - een rode Ranault Clio - over te nemen. De wagen werd in de Tichelaarslaan aangetroffen, met draaiende motor. Een omwonende vond in de auto een brief met daarop het woord Allah.
De politie deed vervolgens een inval in een woning aan het begin van de Trumanlaan op Kanaleneiland in Utrecht, vlak bij het 24 Oktoberplein. Maar daar werd geen verdachte aangetroffen.
Een tweede inval werd gedaan in een woning in de Al Masoedilaan in Utrecht, ook op Kanaleneiland. Ook daar tevergeefs.
Kort na 14.00 uur verspreidde de politie deze foto:
Het was een beeld van de beveiligingscamera in de tram. Het bleek te gaan om Gökmen T. (37), Turk en een bekende van de politie. De politie publiceerde de foto zonder balkje en met zijn volledige achternaam.
En de waarschuwing: 'Benader hem niet zelf maar bel direct de opsporingstiplijn 0800-6070.'
Maar T. was ook een bekende van journalisten.
Chris Klomp van het Algemeen Dagblad meldde op Twitter dat T. op 4 maart 2019 voor de rechter moest verschijnen op verdenking van verkrachting gepleegd in de nacht van 10 op 11 juli 2017. Hij was in die zaak op per 1 maart 2019 in vrijheid gesteld. De inhoudelijke zitting van deze zaak staat gepland voor 15 juli 2019.
Op 4 maart 2019 werd hij nog veroordeeld tot twee weken gevangenisstraf wegens winkeldiefstal en een dag later tot vier maanden wegens een inbraak in 2018.
De laatste twee uitspraken waren nog niet onherroepelijk en dus was T. nog op vrije voeten.
Klomp meldde verder dat T. in 2013 op een flatgebouw op Kanaleneiland had geschoten. Dat leverde T. een aanklacht wegens poging tot doodslag op, maar daarvan werd hij - in 2014 - vrijgesproken.
Wel werd hij veroordeeld voor onder meer illegaal wapenbezit: 150 dagen cel, waarvan 49 voorwaardelijk.
Vandaar misschien wel de volgende tweet van Klomp, inhoudende dat hij niet langer meer zo zeker was van een terroristisch motief.
En later meldde de politie dat ook zijn niet langer zeker was van een terroristisch motief. 'Zou ook kunnen dat het in de relationele sfeer is,' zei woordvoerder Bernard Jens van politie.
Omstreeks 18.40 uur die dag werd T. opgepakt in een woning aan de Oudenoord.
Dat de politie hem zo snel op het spoor kwam, was overigens het gevolg van het feit dat dat op die brief in de vluchtauto niet alleen het woord Allah stond. Het was een brief van het Openbaar Ministerie aan T. aangaande de strafzaak wegens verkrachting tegen hem op 4 maart 2019.
Volgens buitenlandse (Turkse) zou het derde slachtoffer een tante van de schutter zijn - en daarmee zou de schietpartij inderdaad een familiaire ruzie zijn geweest. Met bijkomende slachtoffers.
Maar het OM meldde de volgende dag dat niets was gebleken van enige relatie tussen T. en zijn slachtoffers en de slachtoffers onderling.
Ook het OM hield daarom nog steeds rekening met een terroristisch motief. Ook al vanwege dat briefje in de Clio.
Dus toch?
Pas tijdens de eerste pro forma-zitting werd duidelijk dat er wel degelijk sterke aanwijzingen waren dat T. een terroristisch motief had.
Op het briefje in de Clio stond namelijk niet alleen het woord Allah. Dit stond er: 'Ik doe dit voor mijn geloof, jullie maken moslims dood en willen jullie ons geloof van ons afpakken, maar gaat niet lukken. Allah is groot.'
Maar het werd ook duidelijk dat T. zwakbegaafd is.
Hij weigerde naar die eerste zitting te komen: 'Ik erken jullie wetten niet, ik erken jullie rechters niet.' De rechtbank dwong hem daarom wel naar de zitting te komen waarop de zaak inhoudelijk werd behandeld.
Toen werd duidelijk wat eigenlijk al duidelijk was: dat T. is niet alleen zwakbegaafd is, maar ook psychische problemen van formidabele omvang heeft.
Antwoord op vragen gaf hij niet. Wel gaf hij de vrouwelijke officieren van justitie handkusjes, stak hij zijn middelvinger op naar de rechter en spuugde hij zijn advocaat in diens gezicht.
Dat laatste omdat de man de rechter had gevraagd zich in eenvoudiger bewoordingen tot zijn cliënt te richten, juist omdat hij zwakbegaafd is.
Hij werd uit de rechtszaal verwijderd.
Op de tweede dag richtte een van de gewonden zich tot T. De vrouw werd door een kogel getroffen en raakte zwaargewond. Maar zei: 'Gökmen, jij hebt mij niet verslagen. En dat zal je nooit lukken.'
Daarop zei de verdachte: 'Jammer. Jammer.'
En werd hij ten tweede male uit de rechtszaal verwijderd.
De strafeis moet nog geformuleerd worden.
Of het een terreurdood was of de daad van een gek is nog steeds niet duidelijk. Duidelijk is wel dat T. niet-westerse passagiers met rust liet en opzettelijk alleen op blanken schoot.
Het Openbaar Ministerie eiste levenslang.
En levenslang werd het. De rechtbank was van mening dat de kans dat T. ooit nog op vrije voeten komt zo klein mogelijk gemaakt moest worden.
T. is nummer 63 die sinds de Tweede Wereldoorlog levenslang kreeg.
