Kritiek

Criminoloog beschuldigt politie wel heel lichtvaardig van discriminatie

Het gemak waarmee de politie soms wordt beschuldigd van discriminatie is verbijsterend, nu zelfs door een wetenschapper. 

Criminoloog en forensisch psycholoog Marieke Liem heeft een databank met alle moorden gepleegd sinds 1992 en poneerde twee stellingen in het Algemeen Dagblad

De eerste luidt: moorden op jonge allochtone mannen worden relatief minder vaak opgelost dan moorden op jonge blanke vrouwen. 

En dat lijkt Moordatlas een juiste constatering. 

Maar is dat het gevolg van onbewuste discriminatie aan de kant van de politie? Want dat is haar uitleg: ‘Het is zorgwekkend. Dit kan mogelijk wijzen op onbewuste discriminatie.’

Ze licht toe: 

‘Jonge mannelijke allochtone slachtoffers vind je vaak in het criminele milieu. Mensen kunnen zich daar gewoon minder goed mee identificeren. Allochtone slachtoffers zijn daardoor minder knuffelbaar, we vinden het minder erg dan wanneer er een blanke vrouw is vermoord. Dan gaan wel alle alarmbellen af. Dan stellen we vragen als: Hoe is het toch mogelijk dat deze jonge vrouw, met misschien wel jonge kinderen, is vermoord? Die zaken krijgen in de praktijk veel meer aandacht, ook van de politie.’

De tweede stelling sluit op dat laatste aan: de politie moet aan elke moord evenveel tijd besteden, ook om die onbewuste ‘slachtofferdiscriminatie’ te voorkomen.

Wetenschappelijke prietpraat. 

Het begint al met dat kan: kán wijzen op onbewuste discriminatie. En dan ook nog: kan mogelijk wijzen… 

Altijd handig zo’n formulering, als achteraf blijkt dat het beweerde niet klopt. Maar ondertussen is de beschuldiging wel geuit: de politie discrimineert. 

Kom met feiten, niet met suggesties. 

Het zwakke punt in haar betoog is de vergelijking die ze maakt: je kunt moorden op jonge allochtone mannen namelijk niet vergelijken met moorden op jonge blanke vrouwen. 

Ze geeft het nota bene zelf aan: moorden op jonge allochtone mannen vinden vaker in het criminele milieu plaats. 

Wat ze er niet bij vertelt: moorden in het criminele milieu zijn moeilijker op te lossen dan moorden op jonge vrouwen. Niet zozeer vanwege het verschil tussen allochtoon en blank, maar omdat vrouwen doorgaans door hun echtgenoten of partners worden vermoord – en moorden binnen een relatie zijn relatief makkelijk op te lossen. Al was het maar omdat ze vaak thuis worden gepleegd.

Bij moorden in het milieu zijn er minder sporen, minder getuigen die willen praten en minder tips. En als er geen aanknopingspunten (meer) zijn voor verder onderzoek, heeft verder onderzoek geen zin. Dat is geen onwil, maar verstandig.

Een verschil in oplossingspercentage is dus volstrekt logisch, en derhalve geen argument voor de stelling dat de politie discrimineert – en ook niet: mogelijk discrimineert. 

Het kan best zijn dat de politie discrimineert, maar niet vanwege dit verschil in oplossingspercentage.

Kortom: Liem had moorden op jonge allochtone mannen moeten vergelijken met moorden op jonge blanke mannen – en zelfs dan wijst een eventueel verschil in oplossingspercentage niet noodzakelijkerwijs op discriminatie. Of moorden op jonge allochtone vrouwen met moorden op jonge blanke vrouwen – en zelfs dan... 

Het kan namelijk dat de politie een blank bolwerk is en dus minder zicht heeft op allochtone groepen en daardoor relatief minder moorden op allochtonen oplost, maar ook dat betekent niet dat de politie discrimineert. 

Opvallend is overigens dat Liem het niet heeft over een verschil in oplossingspercentage tussen moorden op oude allochtone mannen en oude blanke vrouwen. Discrimineert de politie in die gevallen niet?

Verder hoopt Moordatlas dat de politie niet in elke moord evenveel tijd stopt. En niet alleen omdat het aantal aanknopingspunten per (type) moord verschilt. De overheid ligt in een spagaat: voor haar is elk leven in principe evenveel waard, en terecht. Dus zou je zeggen: elke moord is evenveel tijd waard. 

Maar de overheid heeft ook de plicht kwetsbaren te beschermen. En dat betekent in de praktijk dat de politie niet aan elke moord evenveel tijd mag besteden. 

Dan is de vraag: wie zijn kwetsbaar? Het standaard antwoord is: kinderen, vrouwen en ouden van dagen. 

Laten we de vraag daarom anders stellen: wie zijn kwetsbaarder, jonge (criminele) allochtone mannen of jonge (niet-criminele) blanke vrouwen? Crimineel gedrag brengt risico’s met zich mee. De samenleving zegt: draag die dan ook. 

Anne Faber heeft nergens om gevraagd. Zij was kwetsbaar. Volstrekt onschuldig. 

Bovendien: de moord op Anne Faber laat zien hoe belangrijk het is veel tijd aan een moord op een jonge vrouw te besteden als haar man of vriend het bewijsbaar niet gedaan heeft en de dader nog op vrije voeten is. Dan loopt er mogelijk een psychopaat rond. 

Er is dus een extra motief meer tijd in dit soort zaken te stoppen: een volgende moord voorkomen. Want Michael P. was niet uit zichzelf gestopt.

Nu lopen er in het criminele milieu ook mensen rond die van plan zijn weer te moorden. Maar dat is nou precies de reden dat de politie met man en macht probeert liquidaties in dat milieu niet alleen op te lossen maar ook te voorkomen, ook omdat de jongste generatie criminelen met hun kalasjnikovs een gevaar vormt voor onschuldigen. Daar besteedt de politie dus heel veel tijd aan. En de meeste slachtoffers (en daders) van die liquidaties zijn jong en allochtoon...

Sterker: het kan en is mogelijk dat de politie alleen aan die liquidaties al meer tijd kwijt is dan aan moorden op jonge blanke vrouwen. 

Verder is het eenvoudig zo dat een dag slechts 24 uur heeft en een rechercheteam een beperkte capaciteit. De politie is zelfs volledig overbelast. 

Maar klopt het eigenlijk wel dat de politie minder tijd besteed aan moorden op jonge allochtone mannen dan aan moorden op jonge blanke vrouwen?

Liem stelt dat ze een databank heeft met alle moorden vanaf 1992, maar kan ze aan die databank zien hoeveel tijd de politie aan elk zaak heeft besteed?

Niet, dus. Gegevens daarover heeft zelfs de politie niet. Liem constateert een verschil in oplossingspercentage en peurt er een beschuldiging uit. Want die boodschap blijft hangen: de politie discrimineert. 

Je zult er maar werken.

Bijgewerkt: 28 dec. 2018

Reacties (0)

Log in om te reageren