Willem Endstra (51) verliet die dag om 12.15 uur zijn kantoor aan de Apollolaan 109 in begeleiding van collega David Denneboom en wilde in zijn BMW stappen toen hij werd beschoten.
Denneboom raakte gewond aan zijn been, Endstra stierf ter plaatse.
Zijn doodvonnis werd getekend door John Mieremet, toen deze Endstra in De Telegraaf de ‘bankier van de onderwereld’ noemde - maar een onbetrouwbare bankier.
Veel criminelen hadden hun drugs- en ander fout geld via Endstra geïnvesteerd in vastgoed, maar toen die criminelen hun geld terug wilden gaf Endstra niet thuis.
Dat kon ook, omdat er (uiteraard) niets op papier stond.
Soms liet hij wel iets van zich horen, maar anders dan verwacht. Althans volgens Ronald van Essen.
Deze handelaar in xtc investeerde naar eigen zeggen zo'n 50 miljoen in vastgoed, panden die Endstra voor hem kocht. Dan reden ze door de stad en wees Van Essen aan wat hij wilde hebben, vervolgens aten ze een kroketje bij de Febo op het Stadionplein en terug op kantoor kocht Endstra de aangewezen panden.
In 1999 wilde Van Essen - hij had net een gevangenisstraf uitgezeten - zijn geld terug, maar Endstra weigerde.
Dat wil zeggen: Endstra gaf Van Essen wat contant geld om van te leven en een Mercedes 180E om in rond te rijden.
Was wel genoeg, vond Endstra.
Maar na lang aandringen beloofde hij toch terug te betalen. Dat zou op 7 januari 2000 gebeuren.
Alleen was het niet de bedoeling - van wie dan ook - dat Van Essen die datum zou halen.
Met Kerst 1999 stapte Van Essen voor zijn woning in die Mercedes 180E en wist zich later te herinneren dat iemand het achterportier opende.
Daarna werd alles zwart.
Zijn zoon trof Van Essen met een gapende kogelwond in het hoofd aan.
Van Essen is er (nog steeds) van overtuigd dat Endstra die aanslag had laten uitvoeren en wil ook anno nu zijn geld terug.
Een ander die zegt nog geld van (de nabestaanden van) Endstra te krijgen is Harry Pen.
Van Essen wist ook te melden dat Endstra zich steeds vaker liet vergezellen door iemand met wie je als gerespecteerd zakenman niet graag op een bankje aan de Apollolaan wil worden gefotografeerd: Willem Holleeder.
Maar die foto werd toch gemaakt.
Endstra werd vermoedelijk doodgeschoten door de Rus Namik Abbasov, die in de gevangenis overleed voordat hij voor de rechter kon worden gebracht.
Maar Willem Holleeder leeft nog - en hem werd het medeplegen van de moord op Endstra ten laste gelegd.
In 2019 stond terecht. Niet alleen inzake Endstra, maar ook voor het medeplegen van de moorden op Cor van Hout (en de doodslag op Robert ter Haak, die naast Van Hout liep) in 2003, het medeplegen van de moorden op Kees Houtman en John Mieremet (2005, Thailand) alsmede het medeplegen van de moord op Thomas van der Bijl.
Hij werd in al die zaken schuldig bevonden: levenslang voor het plegen van vijf moorden en een doodslag.
Ook in hoger beroep.
In het arresteert noemde het hof ook de namen van de schutter en diens assistenten, waarbij Namik A. de schutter was. Hij is inmiddels overleden:
'Endstra is doodgeschoten door [Namik] Abbasov. Abbasov is tijdens zijn verblijf in Nederland begeleid door [Ziya] G., [Özgür] C. en [Ali] N.'
Abbasov en een van de assistenten hadden volgens het hof de Nederlandse crimineel Donald G. als opdrachtgever van de moord op Endstra genoemd.
Deze G. was op zijn beurt een crimineel contact van [Dino] S., de man die eerder in andere zaken inmiddels ook tot levenslang was veroordeeld.
Hij was een bekende van Holleeder.
Een opvallende toevoeging van het hof, want Ziya G., Özgür C. en Ali N. waren in 2016 voor hun rol in de zaak-Endstra vrijgesproken. Kennelijk vond het hof hun bijdrage inmiddels bewezenverklaard.
Maar goed, die Endstra had het in ieder geval bepaald niet van een vreemde.
Genen? Opvoeding? Opa Minne Endstra werkte tijdens de Tweede Wereldoorlog met grote inzet voor de bezetter en belazerde en passant zijn broer, die overigens ook niet wilde deugen.
Zo schilderde Minne onder meer vliegvelden grasgroen opdat geallieerde vliegers die vliegvelden niet zo makkelijk vanuit de lucht als zodanig konden herkennen. Hij verdiende goudgeld en net als de meeste bunkerbouwers investeerde hij zijn geld in stenen, vastgoed.
In 1943 kocht hij Apollolaan 109, dat vervolgens door de Sicherheitsdienst in gebruik werd genomen. Voor dat pand werd zijn kleinzoon Willem dus 61 jaar later geliquideerd.
En geloof het of niet: dit is het bankje. Maar dan in 1943.
Overigens vond het hof ook bewezenverklaard dat Endstra voornemens was Holleeder te laten liquideren. Die was dus domweg sneller.
